MİSK ESANSI  Misk; ceylanın karın derisinin altındaki bezden çıkarılan siyah renkli hoş bir kokudur. Misk elde etmek için, geyiğin salgı yapan bezleri bulunduğu yerden çıkarılarak kurutulur. Bu bezlerin büyüklüğü, iri bir yumurta büyüklüğünü geçmez. En iyi misk, Tibet’te yaşayan geyiklerde bulunur. Doğu ve Orta Asya’da yaşayan miskgeyiğinin yüksekliği 55 santimetreyi geçmez. Küçük yapılı bir hayvandır. Etinden ziyade parfümcülükte kullanıldığından, misk üreten bezlerini almak için avlanır. Sayıları süratle azalmaktadır. Esasen misk elde etmek için avlamak gerekmez. Normal olarak hayvan misk salgısını kendiliğinden salgılar. Salgının rengi siyahtan ayırt edilmeyecek şekilde koyu kahverengidir. Biriktirilip kurutulduktan sonra işleme tabi tutularak misk esansı elde edilir. Kelimenin aslı Sanskritçe muska (hus­ye, testis, er bezi) olup Farsça aracılığıyla (müşg [müşk]) ve Farsçada kazandığı bu­günkü anlamla Grekçeye (moschos) ve Arapçaya (misk), onlardan da diğer dille­re geçmiştir. Türkçede Arapçadaki te­laffuzuyla misk ve halk arasında daha çok mis şeklinde söylenir. Misk, misk geyiği (moschus moschiferus) denilen ve Tibet, Moğolistan, Tonkin dağ­lan dolaylarında yaşayan, azami 60 cm. yüksekliğindeki boynuzsuz keçi (chevrotain) benzen küçük bir memeli hayvanın erkeğinden elde edilir. Misk geyiğinin di­şileri cezbetmek, ayrıca kendi hakimiyet bölgesini belirlemek için kullandığı bir salgı olan misk, hayvanın husyelerinin önündeki özel bir bez tarafından üretilen, siyaha yakın parlak koyu esmer renkli ve kıvamlı, çok keskin kokulu bir maddedir. Eskiden güzel kokusunun yanı sıra yatış­tırıcı, ağrı kesici, hafıza, göz ve kalp kuv­vetlendirici, ayrıca cinsi iktidar arttırıcı özelliklerinden dolayı tıpta da kullanılmış­tır. Sabit b. Kurre miski akrep sokmasına karşı iğnenin battığı yer üzerine konula­bilecek maddeler arasında sayar. Kaynaklarda fazla alındığın­da baş ağrısına ve baş dönmesine, titre­me, terleme ve uykuya yol açtığı, bunlar­dan başka kadınlarda adet kanını arttır­dığı belirtilir. Bugün miskten yalnız parfü­meri sanayiinde faydalanılmaktadır. Çok pahalı bir madde olan misk piyasada ge­nellikle bazı katkı maddeleriyle karıştırı­larak satılır; ayrıca misk öküzü, misk ke­disi ve misk sıçanı gibi hayvanların salgı­ları daha ekonomik olduğundan bu ad altında pazarlanmaktadır. Bazı kokulu bitkilere de bu ad verilir: Misk otu, çiçeği, gülü, orkidesi, kavunu gibi. Endülüslü ün­lü botanikçi Ebül-Hayr el-İşbili misk-i Cid­de, miskül-arzve miskül-berden bahse­der Kokulu bir üzüm çeşidi İngiliz­ce ve Fransızcada "muskat", Türkçede "misket" adıyla tanınır. Amber gibi mis­kin de sentetiği bulunmakta, fakat bu mamul gerçek misk kadar kesif bir koku içermemektedir. Cahiliye Arapları tarafından yaygın bi­çimde kullanılan misk en güzel koku ola­rak kabul ediliyordu. İmruülkaysın muallakasından üst tabaka Arap kadınları­nın yataklarına misk sürdükleri anlaşıl­maktadır. Misk islami dönemde güzelliğin ve güzel kokunun sembolü haline gelmiştir. Kuranda cen­net şarabı "rahik"ın içildikten sonra bıra­kacağı güzel kokunun (hitam) misk gibi olacağı belirtilir. Hz. Peygamber de misk kokusunu koku­ların en güzeli sayar ve cenneti tasvir eden hadislerinde sık sık bu kokuya atıfta bulunur; ayrıca dünya­da iyi insanlarla düşüp kalkmayı misk sa­tan kimse ile arkadaşlık yapmaya benze­tir. Kendisi ihrama girmeden ve kurban bay­ramı günü (ihramdan çıkınca) tavaftan önce misk sürünürdü. Şemail hadislerinde Resul-i Ekremin kokusu "miskten daha güzel" olarak nite­lenmiştir. Ayrıca diğer güzel kokuların yanı sıra cenazenin defne hazır­lanmasında da misk kullanılmıştır.